YALAN HABER
Tele 1 yayınında depremzedelerin kaderlerine terk edildiği ve çocukların donduğu iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Söz konusu yayında depremzede olduğu söylenen kişinin konuştuğu sırada arkada yardım tırının olduğu, insanların yiyip içtiği ve alanda askerlerin de yardım amaçlı olarak orada bulunduğu görüldü.
YALAN HABER
Kemal Kılıçdaroğlu tarafından depremin vurduğu binaların %52’sinin 2001 sonrası yapıldığı iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum: “Yıkılan binaların %95’i 2000 öncesi yapılar. 2002 sonrasında yapılan binaların büyük kısmı sağlam.”
YALAN HABER
Sol Haber sitesinde İsmailağa Cemaati’nin deprem bölgesine sadece çadır göndermek için 15 bin lira istediği iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Haberin ardından açıklamada bulunan İsmailağa Derneği yetkilileri, yalnızca çadır başına 15 bin TL talep edildiği iddialarını reddederek yardım kampanyasının içinde bulunan diğer ihtiyaç malzemelerine dikkat çekti. Dernek, bağışlarla depremzedelerin tüm ihtiyaçlarını karşılayabilmek amacıyla içeriğinde ısıtıcı, halı, battaniye ve fırının bulunduğu bir çadır kent kuracaklarını açıkladı.
YALAN HABER
ABD’li Chrest Vakfı başta olmak üzere birçok batılı vakıf tarafından fonlanan Serbestiyet, “Adıyaman’dan bir görüntü: Bir baba depremde ölen oğlu için ağıt yakıyor, yaşlı bir kadın çökmüş ağlıyor, bir asker namaz kılıyor ve bir çocuk sırtlandığı çuvalı taşıyor” açıklaması ile bir video paylaştı.
DOĞRUSU NE?
Görüntüleri kaydeden Erhan İdiz, Serbestiyet’e tepki göstererek videoyu 3 yıl önce Van’da çektiğini, adamın Kızılay aşçısı olduğunu söz konusu kadının da genç biri olduğunu açıkladı.
YALAN HABER
Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, “Kahramanmaraş’taki depremlere ABD’li şirketin açtığı 6 bin metrelik petrol arama kuyusu sebep olduğu” iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Kahramanmaraş ili sınırları dahilinde günümüze kadar 3 adedi Türkiye Petrolleri A.O. Genel Müdürlüğü ve 1 adedi özel şirketlerin müştereken olmak üzere toplam 4 adet sondaj kuyusu açılmıştır. Bu kuyularda petrol ve gaz emaresine rastlanılmamıştır. Bölgede, iddia edildiği gibi 6 bin metre derinlikte kuyu bulunmamaktadır.
YALAN HABER
Bazı sosyal medya hesaplarından, “Türkiye-Suriye sınırındaki bazı duvarlar yıkıldı, çeteler Türkiye’ye giriyor” iddiasında bulunuldu.
DOĞRUSU NE?
Suriye sınırında yer alan 837 kilometrelik modüler beton duvarda herhangi bir hasar meydana gelmemiştir.
YALAN HABER
Bazı sosyal medya hesaplarından “Mersin’e gönderilen akaryakıt gemisi EPDK tarafından engellendi” şeklinde iddialar paylaşıldı.
DOĞRUSU NE?
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun, ‘gemileri engelleme’ gibi bir yetkisi yoktur.
YALAN HABER
Sosyal medyada “Acil Gönüllü Çağrısı” başlığıyla “3 bin kişilik AFAD çadır kentindeki çalışmalarda yer almak üzere kadın ve erkek gönüllülere ihtiyaç vardır” iddiaları paylaşıldı.
DOĞRUSU NE?
AFAD’dan yapılan bir “Acil Gönüllü Çağrısı” söz konusu değildir.
YALAN HABER
Bazı sosyal medya hesaplarından, “MÜSİAD Çadır Ekibi telefon numaraları” paylaşıldı.
DOĞRUSU NE?
Sosyal medya üzerinden "MÜSİAD Çadır Ekibi" olarak paylaşılan telefon numaraları MÜSİAD ekiplerine ait değildir.
YALAN HABER
Bazı sosyal medya hesaplarında ve basın yayın organlarında, “23 Kasım 2022’de Düzce’de meydana gelen deprem sonrası, hasar tespit çalışmalarını öğretmen ve imamlar yaptı” iddiası paylaşıldı.
DOĞRUSU NE?
Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun’una göre, yaşanan doğal afetlerin ardından hasar tespit çalışmalarını yalnızca inşaat mühendisleri ve/veya mimarlar yapmaktadır.
YALAN HABER
Bazı sosyal medya hesaplarından “Bir yağmacının kulağının kesildiği görüntüler” iddiası paylaşıldı.
DOĞRUSU NE?
Söz konusu görüntüler iddia edildiği gibi Türkiye’de çekilmemiştir. Görüntünün Ocak 2023 tarihinde paylaşıldığı ve görüntülerdeki kişinin İspanyolca konuştuğu tespit edilmiştir.
YALAN HABER
BirGün: “Kızılay’ın Konteyner Üretemeyen Fabrikasını Torpille Gelen Kebapçı Genel Müdür Yönetiyor”
DOĞRUSU NE?
Genel müdür, ODTÜ mezunudur ve bu alanda doktorası bulunmaktadır.
YALAN HABER
Bazı sosyal medya hesaplarında, “Afet bölgesinde yağma yapan şahıs yakalanarak direğe bağlandı” iddiası paylaşıldı.
DOĞRUSU NE?
İddialara konu fotoğraf Türkiye’de değil, Rusya-Ukrayna savaşı sırasında Ukrayna’da çekilmiştir. Fotoğraf, Ukrayna'da yağma yapan bir şahsın siviller tarafından yakalanarak direğe bağlandığı olaya aittir
YALAN HABER
Bazı sosyal medya hesaplarından Erbil’den Adıyaman’a gelen iş makinalarının engellendiği iddia edildi.
DOĞRUSU NE?
Kuzey Irak’tan iş makinelerinin geldiği doğru ancak bu gelen makineler moloz yükleme ve taşıma için gelen araçlar kurtarma için olan makineler değildir. Enkaz kaldırma faaliyetlerinde bu iş makinalarının tamamı kullanılacaktır.
YALAN HABER
Bazı sosyal medya hesaplarından “Bu çadırı belediye başkanı gelince kurdular, başkan gidince topladılar” şeklinde bir iddia ortaya atıldı.
DOĞRUSU NE?
İddiaya konu çadır, iş makinalarının çalıştığı bir alana kurulmuştur. Bölgede çalışan ekipler, güvenli bir noktada kurulmayan çadırı taşımıştır. Afet bölgesinde çadırlar güvenli bir alana ve arama kurtarma çalışmalarını engellemeyecek şekilde kurulmalıdır.